De dag na kerst. Terwijl we vanuit de keuken gekeuvel van twee meiden horen (‘Mam, hoelang moet die maiskolf worden gekookt?’ ‘Mam, mogen we er een wijntje bij?’) interview ik in haar appartement – omringd door kaarsen, een wit-met-roze kerstboom, zachte kussens en warme dekens – theaterdier en trotse meisjesmoeder Gina Maria. “Ik hou van het leven.”
ZING
“Als een kind wordt geboren, is de stem het eerste wat de moeder van hem hoort. Huilen is een vorm van zingen. De stem is het mooiste instrument, het is letterlijk je eigen geluid. Kinderen worden rustig van zingen, wiegen, ritme. In mij zit altijd muziek en al mijn hele leven zing en dans ik graag. Als kind was dansen en zingen mijn uitlaatklep, ik verlangde ernaar om op een groot podium te staan[GM1] . Nu heb ik die etalage niet meer nodig en kan ik ook niet meer zo goed zingen, maar ik zing en dans nog altijd mee zodra ik muziek hoor en geniet van de schoonheid van de tekst en muziek. Ik vind het belangrijk dat kinderen naar klassieke muziek leren luisteren. De klanken van klassieke muziek wakkeren emoties aan en vertolken ze. Daar word je blij van, en blij zijn is heel belangrijk in het leven, het is de tegenstem van negativiteit.”
VECHT
“Ik ben tegen geweld en tegen eenzijdig oordelen; mijn moeder heeft mij geleerd dat je overal iets van mag vinden, maar dat aan ‘iets vinden’ de verplichting verbonden is om vervolgens open te staan voor feedback. Ik deel haar visie. Juist omdat ik geleerd heb niet te oordelen en iedereen het voordeel van de twijfel te geven, heb ik wel moeite met mensen die alles met een negatieve bril bekijken en hun negatieve visie vervolgens op jou willen projecteren. Hierin heb ik nog te leren. Vechten is niet alleen negatief. Soms kan strijden met een ander - of met jezelf – je nieuwe inzichten opleveren, waardoor je juist weer vooruit kunt.”
HUIL
“Wie heeft bepaald dat huilen en lachen elkaar tegenpolen zijn en huilen negatief, lachen positief is? Je kunt huilen van geluk of trots, huilen omdat iets mooi is, huilen omdat je geroerd bent, of huilen van verdriet. Huilen mag. Ik laat mijn tranen zien. Alleen wanneer ik huil van verdriet, doe ik dat vaak alleen met mijzelf. Dat is eigen aan moeder-zijn; je leert keuzes te maken in wat je wel en niet met je kinderen deelt. Sommige dingen moet je bij jezelf houden.”
BID
“Bidden associeer ik met zoeken naar hoe je in het leven staat, en met ontrafelen van het grootste mysterie dat er is en waar je je hele leven mee bezig blijft: wie ben ik? Voor veel mensen heeft bidden te maken met rust; innerlijke rust wordt vaak gezien als een universeel goed waarnaar iedereen moet streven, ook ik. Maar ik word niet altijd gelukkig van rust, ik drijf juist heel goed op onrust. Ik leef, denk en ga snel. De onbalans is er dan ook snel. Dat accepteren brengt mij verder. Ik ben katholiek opgevoed. Wat ik met bidden moest, begreep ik niet. Het was mij niet duidelijk waar bidden voor bedoeld was en niemand kon dat uitleggen. Het voelde als een opgelegd kunstje; we doen het maar gewoon want wij geloven. Waar zit het zelf ontdekken dan? Gelukkig gaf mijn moeder mij de ruimte om mijn eigen ideeën te vormen. Ik heb van haar geleerd om niet te leven vanuit een opgelegd beeld (perfectionisme), maar mijn eigen beeld te vormen. En dus kan ik dat beeld ook weer bijstellen. Ik durf de stip op de horizon te verleggen, leg mezelf niet vast en ben niet bang voor het oordeel van de ander. Ik heb geleerd te vallen en weer op te staan en ben opgevoed met vertrouwen in mijn eigen kunnen. Ik ga alleen maar vooruit, houd van het leven, geniet, probeer te leren en te bevatten wat moeilijk is.”
LACH
“Lachen kost niets, leerde mijn moeder mij. Het is het mooiste advies dat ik ken. Door te lachen laat je in je ziel kijken en maak je mensen blij. Dat geldt voor alle vormen van lachen, van een heimelijke glimlach tot een schaterlach. Zelfs als je iets weglacht, laat je daarmee iets van jezelf zien. Lachen is niet voorbehouden aan mensen die alleen maar leuke dingen meemaken; de lach en de traan liggen heel dicht bij elkaar. Lachen en huilen gaan beide over jezelf laten zien zoals je bent.”
WERK
“Hoeveel mensen zeggen niet: ‘Ik moet morgen werken’ in plaats van ‘Ik ga morgen werken’? Ik zeg: ‘Ik werk niet, ik geniet van wat ik doe.’ Ik kom rond van werk dat ik leuk vind om te doen en waarin ik mezelf kan zijn. Kan ik er niet van genieten, dan stop ik. Dat klinkt misschien heel makkelijk, maar werk doen waarvan je geniet moet je zelf creëren. En dat vergt creativiteit, oplossend vermogen, reflecteren op jezelf, loslaten en dóen. Momenteel ben ik bezig met een soort herstart van de Nederlandse Jeugd Musical School. Ik word enorm blij van werken met kinderen en jongeren, vanwege hun puurheid en echtheid. En ik word blij van theater, dans, muziek en alle andere vormen van creëren. Van samen nieuwe dingen ontwikkelen en bestaande dingen samenvoegen. Van zorgen dat het beter werkt. Verbinding maken, dat is in dat alles de grote uitdaging.”
BEWONDER
“Mijn bewondering gaat uit naar onze prachtige wereld en de natuur, waarvan het moederschap, dat een niet te definiëren natuurwet en de hoogste incassatie in het leven is, onderdeel uitmaakt. Mijn eigen moeder staat voor mij symbool voor dit moeder-zijn. ‘Iedereen die je tegenkomt is passant in je leven. Behalve je kinderen’, leerde zij mij. Ik kreeg mijn eerste dochter jong en vertrouwde erop dat ik mijn weg wel zou vinden, net zoals mijn moeder dat had gedaan. Als moeder mag je je kind helpen leren, vanuit wie jij bent. Ik kreeg van mijn moeder vertrouwen en onvoorwaardelijke liefde en geef dat door aan mijn drie dochters. Ik ben een moeder zoals mijn moeder. Ik strijd zonder angst. De enige angst die ik heb is de angst om te verliezen. Dezelfde angst die me ook drijft om te leven.”