ELKE FAMILIE HEEFT EEN VERHAAL
Over de erfelijkheid van liefde en verdriet
Julia Samuel
2022
349 pagina’s | € 23,99
Uitgeverij Balans
ISBN 9789463822251 | NUR 740
Waarvoor ze ook bij de in rouw en verlies gespecialiseerde psychotherapeut Julia Samuel aanklopten, bijna al haar cliënten begonnen tijdens hun therapie over hun familie. Dat was voor Samuel aanleiding om Elke familie heeft een verhaal te schrijven.
Intergenerationele familiepatronen
Anders dan vroeger werd aangenomen, vormt onze familie ons diepgaand. Familie biedt een structuur waarvan het gezin onderdeel uitmaakt en waarbinnen de emotionele systemen van de verschillende generaties functioneren, soms tot vijf generaties aan toe. Aan de hand van acht familieverhalen laat Samuels zien hoe het heden van haar cliënten via allerlei draadjes met hun verleden verbonden bleek te zijn en hoe veerkracht en positieve eigenschappen, maar ook trauma’s langs verschillende wegen van generatie op generatie kunnen worden doorgegeven. Naast iemands eigen persoonlijkheid en verhaal blijkt maar ook diens diepere, transgenerationele geschiedenis vaak een belangrijke, zij het onzichtbare factor. Vandaar de subtitel ‘Over de erfelijkheid van liefde en verdriet’.
Visie
Samuel vertelt de acht familieverhalen in het boek vanuit haar eigen perspectief en op heel persoonlijke wijze. De verhalen zijn hierdoor doorspekt met haar eigen ervaringen en visie.
Haar visie licht ze daarnaast ook toe in de twee inleidende hoofdstukken en in de conclusie. Hieruit wordt duidelijk dat zij met een systemische blik kijkt naar de problemen waarmee haar cliënten bij haar aankloppen; dat zij aanhanger is van de hechtingstheorie van John Bowlby; en dat zij gelooft in ‘de magische kracht van luisteren en gehoord worden’.
Verandering
Als therapeut stopt ze uiteraard niet bij het beschrijven van de problematiek in families, ze laat ook zien familieleden problemen samen kunnen oplossen. Daarbij verliest ze zich niet in witte westerse ideaalbeelden over hoe gezinnen en families eruit zouden moeten zien. De families in dit boek waren bereid om hun obstakels onder ogen te zien, de pijn te voelen en aan te pakken. Maar wanneer pijn wordt weggestopt of ontkend, is verandering onmogelijk, daar is Samuel realistisch in. Je kunt alleen repareren wat je onder ogen ziet. Dit betekent ook dat herstel van doorgesneden familiebanden niet altijd haalbaar is.
Praktisch
Ieder familieverhaal is uniek. Tegen mensen die vastgelopen zijn zegt ze: ‘Het is niet bij jou begonnen, zelfs niet bij je ouders! Kijk naar de nooit vertelde verhalen, het onverwerkte verdriet waar de demonen van het verleden je mee opzadelen en vind een manier om die de wereld uit te helpen, zodat je ze niet op jouw beurt aan de volgende generatie doorgeeft.’
Om de lezer hierbij te helpen, bevat het boek na de acht verhalen een hoofdstuk met twaalf handvatten en geeft Samuel in de bijlagen een drietal vragenlijsten weer die inzicht kunnen geven in het familiesysteem en bij de partnerkeuze.
Maatschappelijke context
Samuel besluit haar boek met een beknopte geschiedenis van het gezin. Dit laat zien hoe zij probeert om in de familieverhalen ook de maatschappelijke context mee te nemen, en dat ze zich niet verliest in witte westerse idealen over hoe gezinnen en families eruit zouden moeten zien.
Het boek is geschreven in een prettig leesbare, toegankelijke schrijfstijl. De acht verhalen gaan over families met uiteenlopende problematieken – waaronder echtscheiding, verslaving, oorlogstraumata, adoptie en verlies van geliefden – en bevatten een heldere beschrijving van de familiepatronen die daardoor zijn ontstaan Hierdoor biedt het boek herkenning en handvatten voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in zijn eigen issues en in gezins- of familiekwesties.